ประชาสัมพันธ์ข้อกฎหมายเกี่ยวกับพืชกระท่อม

สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสมุทรสงคราม จึงขอประชาสัมพันธ์ข้อกฎหมายเกี่ยวกับพืชกระท่อมโดยมีสาระสำคัญ ได้แก่

1. ผู้ขายสามารถจำหน่ายได้เพียงใบกระท่อม น้ำต้มใบกระท่อมที่ไม่มีส่วนผสมปรุงแต่รสชาติอื่นใด และต้องติดป้ายแจ้งเตือน ณ สถานที่จำหน่ายใบกระท่อม ว่า ไม่จำหน่ายให้แก่ (1) บุคคลซึ่งมีอายุต่ำกว่าสิบแปดปี (2) สตรีมีครรภ์ (3) สตรีให้นมบุตร (4) บุคคลอื่นใดตามที่รัฐมนตรีประกาศกำหนด โดยหากไม่มีการติดป้ายเตือนดังกล่าว ผิดมาตรา 24 มีบทกำหนดโทษตามมาตรา 33 แห่งพรบ.พืชกระท่อม พ.ศ. 2565 ระวางโทษปรับไม่เกิน 30,000 บาท
2. ผู้ขายไม่สามารถจำหน่ายน้ำต้มใบกระท่อม ที่ผสมปรุงแต่งรสชาติด้วยสิ่งที่ไม่ผิดกฎหมาย เนื่องจากเข้าข่ายผิดประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 430) พ.ศ. 2564 ออกตามความในพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 เรื่อง แก้ไขเพิ่มเติมประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 424) พ.ศ. 2564 ออกตามความในพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 ม.6(8) เรื่อง กำหนดอาหารที่ห้ามผลิต นำเข้า หรือจำหน่าย มีบทกำหนดโทษตามมาตรา ระวางโทษจำคุกตั้งแต่ 6 เดือน – 2 ปี และปรับตั้งแต่ 5,000 – 20,000 บาท

• ผู้ขายจำหน่ายน้ำต้มใบกระท่อม จะผสมปรุงแต่งรสชาติด้วยสิ่งที่ไม่ผิดกฎหมาย
  หรือไม่ก็ตาม แต่มีเจตนาให้เกิดผลต่อสุขภาพ เช่น แก้ปวด ชูกำลัง จะมีความผิดตามพระราชบัญญัติผลิตภัณฑ์สมุนไพร พ.ศ. 2562 เนื่องจากไม่ได้ขออนุญาตผลิตหรือขายผลิตภัณฑ์สมุนไพร ตามมาตรา 17 มีบทกำหนดโทษตามมาตรา 91 ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน สามแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ และผลิตหรือขายผลิตภัณฑ์สมุนไพรที่ไม่ได้ขึ้นทะเบียนตำรับ ไม่ได้แจ้งรายละเอียด หรือไม่ได้จดแจ้ง มีบทกำหนดโทษตามมาตรา 106 ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
• ผู้ขายน้ำต้มใบกระท่อมที่ผสมยาแผนปัจจุบันมีความผิดตาม พรบ.ยา พ.ศ. 2510 มาตรา 12 ห้ามมิให้ผู้ใดผลิต ขายยาแผนปัจจุบันโดยมิได้รับอนุญาต มีบทกำหนดโทษตามมาตรา ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 5 ปี และปรับไม่เกิน 10,000 บาท
• ผู้ขายน้ำต้มใบกระท่อมที่ผสมยาเสพติดหรือ วัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท จะมีความผิดตาม ประมวลกฎมายยาเสพติด พ.ศ. 2564 มาตรา 90-94 ห้ามผู้ใดผลิต นำเข้า ส่งออก จำหน่าย หรือมีไว้ในครอบครองยาเสพติดให้โทษหรือ วัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท มีบทกำหนดโทษตามมาตรา 145 – 149 ตามบทกำหนดโทษตามประมวลกฎหมายยาเสพติด
• ผู้ใดบริโภคใบกระท่อมที่ปรุงหรือผสมกับยาเสพติดให้โทษหรือวัตถุออกฤทธิ์ตามประมวลกฎหมายยาเสพติด ยา วัตถุอันตราย มีความผิดตาม พรบ.พืชกระท่อม พ.ศ.2565 ม.27 ห้ามผู้ใดบริโภคใบกระท่อมที่ปรุงหรือผสมกับยาเสพติดให้โทษหรือวัตถุออกฤทธิ์ตามประมวลกฎหมายยาเสพติด ยา วัตถุอันตราย มีบทกำหนดโทษตาม ม.36 ต้องระวางโทษปรับไม่เกินห้าหมื่นบาท

แนวทางการดำเนินการดังกล่าวได้จากเวทีการประชุมเพื่อเตรียมความพร้อม และความเข้าใจด้านกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
เพื่อลงปฏิบัติการ การจัดการเกี่ยวกับน้ำกระท่อมณ ห้องประชุม 1 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสมุทรสงครามเมื่อวันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2567 หากมีการอัพเดตข้อมูลแนวทางการดำเนินงานจะแจ้งให้ทราบต่อไป